List czystości

W ostatnim czasie we wrocławskim świecie koszykówki wiele emocji wzbudzał temat ewentualnego przejścia gracza Śląska Wrocław, Ryana Randle do innego, włoskiego zespołu. Aby zawodnik mógł zmienić klub, spośród wielu dokumentów, Śląsk Wrocław winny był wydać zawodnikowi tzw. list czystości (ang. „letter of clearance”). Wielu czytelników „Słowa Sportowego” prosiło o precyzyjne wytłumaczenie, czym jest ów list czystości. Dlatego też w bieżącym wydaniu magazynu poruszę prawny aspekt tego zagadnienia.
List czystości jest dokumentem charakterystycznym dla transferów graczy w koszykówce. W zasadzie nie istnieje w innych dyscyplinach sportu. W przypadku, kiedy zawodnik nie jest związany kontraktem może wystąpić z wnioskiem do swojego dotychczasowego klubu o wydanie mu takiego listu. A więc list czystości to dokument, który poświadcza, że zawodnik jest zawodnikiem wolnym i może bez komplikacji zmienić drużynę.
Na wniosek taki składa się m.in. imię i nazwisko zawodnika, adres zamieszkania oraz data urodzenia, wskazanie klubu, którego barwy ostatnio reprezentował, dotychczasowy status (profesjonalista, amator), wskazanie ewentualnych pełnomocników, menadżerów lub innych reprezentantów zawodnika oraz określenie formalnych podstaw reprezentacji a w przypadku zawodników niepełnoletnich – pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych.

Klub, w terminie 7 dni, ma obowiązek wydać zawodnikowi ów dokument. Klub może także odmówić wydania zaświadczenia. Do takiej odmowy musi załączyć uzasadnienie i dokumenty, które poświadczają stanowisko klubu. Jeśli klub nie udzieli odpowiedzi w przewidzianym terminie, domniemywa się, że zawodnik jest zawodnikiem wolnym.
Jeśli zawodnik nie zgadza się ze stanowiskiem klubu, może domagać się rozstrzygnięcia sporu przez odpowiedni organ. W przypadku sporu miedzy dotychczasowym klubem a koszykarzem, organami właściwymi do rozstrzygania wzajemnych nieporozumień będą Wydział Gier i Dyscypliny Polskiego lub Wojewódzkiego Związku Koszykówki.
Rodzi się pytanie, dlaczego tak istotne jest uzyskanie „listu czystości”. Otóż, nawet jeśli zawodnik nie jest związany kontraktem, to nie może podjąć gry w nowym klubie, ani być wpisany na listę transferową, jeśli nie przedstawi tego zaświadczenia.
List czystości funkcjonuje też oczywiście w transferach międzynarodowych. Przepisy FIBA jasno stanowią, że jakikolwiek międzynarodowy transfer, który odbędzie się bez listu czystości jest nieważny. Jest to swego rodzaju gwarancja dla nowego klubu, że nie będzie on miał komplikacji wynikających z transferu gracza.