W dzisiejszym „Przeglądzie Sportowym” ukazało się ogłoszenie o możliwości przystąpienia do grupy osób kierujących swe roszczenia przeciwko organizatorowi żużlowej SGP 2015 na Stadionie Narodowym w Warszawie (pisaliśmy o tym tu).
O tym jak ma wyglądać oświadczenie o przystąpieniu do takiej grupy można poczytać tu, ale w dzisiejszym blogu rozwinę pozornie prosty temat oświadczenia, które należy złożyć, aby skutecznie przystąpić do pozwu zbiorowego.
Zgodnie z wymogami ustawowymi „W oświadczeniu o przystąpieniu do grupy uprawniony powinien określić swe żądanie oraz wskazać okoliczności uzasadniające żądanie, a także przynależność do grupy oraz przedstawić dowody.” (tak art. 12 zdanie pierwsze ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym).
Przy czym zdaniem Sądu Najwyższego nie jest konieczne, aby oświadczenia dołączone do pozwu musiały zawierać wszystkie obligatoryjne elementy pozwu oraz dodatkowo oświadczenie o istnieniu okoliczności uzasadniających rozpoznanie zgłoszonego żądania w postępowaniu grupowym, wystarczające jest bowiem, aby w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy powołać się na treść pozwu, jeżeli nie uniemożliwia to oceny dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 września 2015 r., sygn. I CSK 672/14).
Składane oświadczenia warto również uzupełnić o wymogi wskazane w art. 6 ust. 2 ustawy, który stanowi, że „Do pozwu należy dołączyć oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do grupy i wyrażeniu zgody co do osoby reprezentanta grupy oraz umowę reprezentanta grupy z pełnomocnikiem, określającą sposób wynagrodzenia pełnomocnika.” Cytowane jak wyżej postanowienie Sądu Najwyższego odformalizując treść składanego oświadczenia wskazuje, że musi ono jednak jednoznacznie wyrażać wolę przystąpienia członka grupy inicjatywnej do grupy i zgodę na osobę jej reprezentanta wnoszącego pozew, identyfikować członków grupy i treść oraz podstawę roszczeń. Jest dopuszczalne posłużenie się w tych oświadczeniach odesłaniem do pozwu w zakresie wskazania żądań, okoliczności uzasadniających żądanie, okoliczności uzasadniających przynależność do grupy, a także środków dowodowych, byleby tylko treść pozwu wraz z treścią oświadczeń dołączonych do pozwu umożliwiała sądowi ocenę dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym.
Oświadczenia o przystąpieniu do grupy w pozwie zbiorowym nie można jednak złożyć w dowolnym momencie. Oczywiście członkowie „pierwotnej” grupy inicjującej postępowanie mogą złożyć akces do grupy aż do chwili złożenia pozwu do sądu, ale po tej chwili przystąpienie do grupy jest przez ustawodawcę ściśle limitowane. Przystąpienie nowych członków do pozwu zbiorowego w trakcie postępowania będzie możliwe dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym i ogłoszeniu w prasie o wszczęciu postępowania grupowego. Termin do przystąpienia do grupy jest również limitowany. Wynosi on od miesiąca do trzech miesięcy licząc od daty ogłoszenia w prasie. Oświadczenie powinno mieć formę pisemną. Przystąpienie do grupy po upływie terminu wyznaczonego przez sąd jest niedopuszczalne (tak art. 11 ust. 1 do 5 ustawy).
Nieprzystąpienie do grupy w określonym terminie wyklucza więc możliwość wzięcia udziału w postępowaniu grupowym. Wola przystąpienia do grupy jest wyrażana reprezentantowi grupy. Przekroczenie wyznaczonego terminu do złożenia oświadczenia o przystąpieniu do grupy powoduje bezskuteczność złożonego oświadczenia. Jak wskazuje się w orzecznictwie nie można akceptować sytuacji, gdy miarodajna dla oceny zachowania terminu miałaby być jedynie data wpisana na oświadczeniu przez osobę zgłaszającą się do grupy. Przy ocenie daty złożenia oświadczenia reprezentantowi grupy nie może też znaleźć zastosowania zasada z art. 165 § 2 KPC, dotycząca uzależnienia skuteczności złożenia pisma od daty jego nadania w placówce operatora. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy nie jest pismem procesowym w rozumieniu art. 125 KPC, ponieważ nie jest to pismo strony postępowania kierowane do sądu lub przeciwnika procesowego. Jeżeli zatem oświadczenie o przystąpieniu do grupy zostało wprawdzie nadane w placówce pocztowej operatora publicznego w ostatnim dniu terminu przystąpienia do grupy, to z zasad doświadczenia życiowego wynika, że zostanie doręczone najwcześniej dnia następnego, a więc nie będzie złożone w terminie. W takiej sytuacji uzasadnia to odmowę przyznania takiej osobie statusu członka grupy (por. postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie II Wydział Cywilny, sygn. II C 172/15, źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych).
Nie warto więc czekać do ostatniego dnia terminu, tylko niezwłocznie przystąpić do pozwu w postępowaniu grupowym. Pozwoli to na właściwą weryfikację zgłoszenia i skorzystanie z dobrodziejstw pozwu zbiorowego.
